Doel van het artikel

Enterokokken, wereldwijd veel voorkomende nosocomiale pathogenen, zijn in Europese ziekenhuizen extra zorgwekkend door de toename van vancomycineresistente enterokokken (VRE). De prevalentie van VRE varieert tussen Nederland en Duitsland, maar is nog niet geanalyseerd in een uitgebreid landelijk onderzoek. Het doel is om de epidemiologie van AER in Duitse en Nederlandse ziekenhuizen uitgebreid te analyseren met een focus op uitbraken, kolonisatieprevalentie en aandeel klinische isolaten. De studie is gebaseerd op literatuur en nationale en Europese surveillancegegevens.

Belangrijkste bevindingen

De studie toont verschillende patronen in VRE-prevalentie tussen Duitsland en Nederland. Terwijl in Duitsland een stijgende trend in de VRE-prevalentie kan worden waargenomen, blijft de situatie in Nederland stabieler. Factoren zoals verschillen in gezondheidszorgsystemen, richtlijnen voor infectiebeheersing, verschillend antibioticagebruik en verschillen in diagnostiek dragen bij aan deze contrasterende trends. Met name de impact van de COVID-19 pandemie en een verandering in de moleculaire epidemiologie van VRE in de loop van de tijd zijn waargenomen overeenkomsten.

Implicaties

Gezien de voortdurende toename van VRE in Europa, benadrukt de studie de urgentie van de aanpak van deze uitdaging voor de volksgezondheid. De resultaten benadrukken de noodzaak van op maat gemaakte strategieën in elk land, rekening houdend met de structuur van het gezondheidszorgsysteem, infectiebeheersingsmaatregelen en antibioticagebruikspraktijken. De studie pleit voor verder onderzoek om de complexe factoren die de prevalentie van VRE beïnvloeden te ontrafelen, zodat de weg wordt vrijgemaakt voor effectieve controle- en preventiestrategieën. Inzicht in deze dynamiek is essentieel om de impact van VRE op patiëntenresultaten, kosten voor de gezondheidszorg en antibioticaresistentie op wereldwijde schaal te beperken.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: https://aricjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13756-023-01278-0

Cimen, C.; Berends, M.S.; Bathoorn, E.; Lokate, M.; Voss, A.; Friedrich, A.W.; Glasner, C.; Hamprecht, A. Vancomycin-Resistant Enterococci (VRE) in Hospital Settings across European Borders: A Scoping Review Comparing the Epidemiology in the Netherlands and Germany. Antimicrob. Resist. Infect. Control 2023, 12, 78. DOI: 10.1186/s13756-023-01278-0

Doel van het artikel

Het onderzoek is gericht op het onderzoeken van de prevalentie van multiresistente (MDR) Enterobacterales, met name extended-spectrum β-lactamase- en carbapenemase-producerende stammen, in oppervlaktewateren in Nedersaksen, Duitsland. Het onderzoek richt zich op rivieren, waterkanalen bij boerderijen en zwemmeren en onderzoekt de diversiteit van antibioticaresistentiegenen in deze omgevingen.

Belangrijkste bevindingen

Het onderzoek identificeert MDR Enterobacterales in 16% van de bemonsterde waterlichamen, waaronder rivieren, waterkanalen en zwemmeren. Negen van de 31 watermonsters (29%) bevatten MDR Enterobacterales, waaronder 21 verschillende isolaten. Het onderzoek toont de aanwezigheid van verschillende carbapenemase-genen, waaronder bla_KPC-2, bla_VIM-1 en bla_OXA-181, waarbij blaKPC-2 het meest voorkomt. Opmerkelijk is de detectie van een unieke combinatie van bla_KPC-2, bla_VIM-1 en het mobiele colistineresistentiegen mcr-9 in Citrobacter freundii. Resistentie tegen de laatste antibiotica, cefiderocol en colistine, werd gedetecteerd, wat de ernst van antibioticaresistentie in omgevingsstammen benadrukt.

Implicaties

De studie benadrukt de hoge prevalentie van antibioticaresistente Enterobacterales in het oppervlaktewater van Nedersaksen. De resistentie tegen cefiderocol en colistine, belangrijke antibiotica voor de bestrijding van resistente bacteriën, benadrukt de urgentie van de aanpak van antibioticaresistentie in het milieu. De bevindingen pleiten voor voortdurende bewaking en controle van milieubronnen en benadrukken het verband tussen de gezondheid van mens, dier en milieu bij het aanpakken van de wereldwijde dreiging van antimicrobiële resistentie. Verder onderzoek is cruciaal om de omvang van antimicrobiële resistentie en de invloed ervan op de volksgezondheid volledig te begrijpen.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10424258/pdf/main.pdf

Cimen C, Noster J, Stelzer Y, Rump A, Sattler J, Berends M, Voss A, Hamprecht A. Surface water in Lower Saxony: A reservoir for multidrug-resistant Enterobacterales. One Health. 2023;17:100606. DOI: 10.1016/j.onehlt.2023.100606 

Doel van het artikel

Besmetting van duodenoscopen is een belangrijk probleem vanwege de overdracht van multiresistente organismen (MDRO's) onder patiënten die endoscopische retrograde cholangiopancreatografie (ERCP) ondergaan, wat wereldwijd tot uitbraken leidt. Het doel van het onderzoek was om de effectiviteit van routinematige Next-generation sequencing (NGS) aan te tonen bij het blootleggen van de bron van een uitbraak, door een besmette ERCP-duodenoscoop aan te wijzen als de bron van Extended-spectrum β-lactamase (ESBL)-producerende Citrobacter freundii en Klebsiella pneumoniae bij patiënten.

Belangrijkste bevindingen

Met het door ons uitgevoerde uitbraakonderzoek werden drie waarschijnlijke gevallen en drie bewezen gevallen geïdentificeerd die gekoloniseerd of geïnfecteerd waren door ESBL-producerende Citrobacter freundii en Klebsiella pneumoniae. Ondanks het feit dat intensieve opeenvolgende kweken van de duodenoscoop geen micro-organismen aantoonden, toonde sturende NGS-analyse en ontmanteling van de duodenoscoop aan dat ESBL-producerende K. pneumoniae was overgedragen door de vermoedelijke duodenoscoop.

Implicaties

Onze studie onderstreept de rol van routinematige NGS-gebaseerde surveillance en bijbehorend uitgebreid epidemiologisch onderzoek bij de detectie en het beheer van MDRO-uitbraken.  De resultaten van deze studie vragen om een herziening van bestaande protocollen en een consensus over verbeterde bemonsteringsmethoden om de detectie en preventie van duodenoscoop geassocieerde infecties te verbeteren, terwijl ook de noodzaak van toekomstig onderzoek wordt benadrukt om de kosteneffectiviteit van routinematige NGS-typering systematisch te beoordelen.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: https://aricjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13756-024-01386-5

Cimen C, Bathoorn E, Loeve AJ, Fliss M, Berends MS, Nagengast WB, Hamprecht A, Voss A, Lokate M. Uncovering the spread of drug-resistant bacteria through next-generation sequencing based surveillance: transmission of extended-spectrum β-lactamase-producing Enterobacterales by a contaminated duodenoscope. Antimicrob Resist Infect Control. 2024 Mar 8;13(1):31. doi: 10.1186/s13756-024-01386-5

Doel van de studie
Multiresistente micro-organismen (MDRO’s) vormen een groeiende bedreiging voor de patiëntveiligheid en de gezondheidszorgsystemen, vanwege hun verband met verhoogde morbiditeit, mortaliteit en zorgkosten. Om de verspreiding te beperken zijn robuuste infectiepreventie- en controlemaatregelen (IPC) essentieel. Hoewel er internationale en nationale IPC-richtlijnen bestaan, bemoeilijkt het gebrek aan harmonisatie de zorg voor patiënten die zich over grenzen verplaatsen. Deze studie onderzocht de overeenkomsten en verschillen in IPC-richtlijnen voor vancomycine-resistente enterokokken (VRE) en multiresistente (MDR) Enterobacterales op nationaal en lokaal niveau binnen de noordelijke Nederlands-Duitse grensregio.

Belangrijkste bevindingen
De studie toonde aan dat hoewel IPC-maatregelen in beide landen gebaseerd zijn op nationale richtlijnen, de lokale invulling sterk verschilt. In Duitsland wordt IPC meestal geleid door ziekenhuishygiënisten, terwijl het in Nederland een multidisciplinaire samenwerking vereist tussen infectiepreventiemedewerkers en klinisch microbiologen. De Nederlandse richtlijnen voor VRE zijn merkbaar strenger en bevatten vaak extra lokale maatregelen bovenop de nationale standaard. De definities van MDR gram-negatieve bacteriën verschillen ook: Duitse richtlijnen bevelen geen screening of isolatie aan voor Enterobacterales die extended-spectrum beta-lactamase (ESBL-E) produceren, terwijl Nederlandse richtlijnen dat wel doen. Voor carbapenem-resistente en carbapenemase-producerende Enterobacterales (CRE/CPE) hanteren beide landen vergelijkbare maatregelen, met als doel een lage prevalentie te behouden en verdere verspreiding te voorkomen.

Implicaties
De verschillen tussen Nederlandse en Duitse IPC-richtlijnen kunnen uitdagingen veroorzaken in de grensoverschrijdende zorg, vooral bij patiëntentransfers. Dit kan leiden tot communicatieproblemen en inconsistente hygiënemaatregelen. Deze verschillen weerspiegelen waarschijnlijk niet alleen uiteenlopende nationale prioriteiten en structuren, maar ook een voortschrijdend wetenschappelijk inzicht en lopende discussies over MDRO-overdracht en beheersstrategieën. De studie benadrukt de noodzaak van betere grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van IPC-richtlijnen, om de regionale beheersing van MDRO’s te versterken en de patiëntenzorg in onderling verbonden zorgsystemen te verbeteren.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: https://aricjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13756-025-01528-3

Cimen C, Berends MS, Lokate M, Glasner C, Herrmann J, Bathoorn E, Hamprecht A, Voss A. Antimicrob Resist Infect Control. 2025 Feb 12;14(1):11. doi: 10.1186/s13756-025-01528-3.

Doel van de studie
Deze studie had als doel om trends in het vóórkomen van enterokokken- en vancomycineresistente Enterococcus faecium(VREfm)-bacteriëmie te analyseren over een periode van tien jaar in twee universitaire ziekenhuizen in de noordelijke Nederlands-Duitse grensregio: het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) in Nederland en het Klinikum Oldenburg (KOL) in Duitsland. Het doel was om patronen en verschillen in het optreden van enterokokken-bacteriëmie tussen de twee instellingen te identificeren om zo de regionale epidemiologie beter te begrijpen.

Belangrijkste bevindingen
Tussen 2013 en 2022 werden er 738 episoden van enterokokken-bacteriëmie geregistreerd in het KOL en 1091 in het UMCG. E. faecium was de meest voorkomende soort in beide ziekenhuizen. Patiënten in het KOL waren over het algemeen ouder dan die in het UMCG. De meeste infecties deden zich voor op intensivecareafdelingen en hematologie/oncologieafdelingen. Van 2018 tot 2022 had het UMCG hogere algemene incidentiecijfers van E. faecium- en E. faecalis-bacteriëmie. De incidentie van VREfm was echter aanzienlijk hoger in het KOL (0,56 vs. 0,05 per 10.000 patiëntdagen, p<.0001). In het KOL werd over de tijd een significante toename waargenomen in zowel het aantal VREfm-gevallen (p= .01) als in het aandeel VREfm binnen E. faecium-bacteriëmie (p= .027), terwijl in het UMCG een dergelijke trend niet werd gezien.

Implicaties
De bevindingen tonen een duidelijk verschil in trends van VREfm-bacteriëmie tussen het Nederlandse en het Duitse ziekenhuis, wat bredere nationale patronen weerspiegelt, maar ook lokale variatie benadrukt. De verschillen onderstrepen het belang van grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van antimicrobiële resistentie-surveillance en -beheer, vooral in regio’s waar veel patiëntmobiliteit plaatsvindt. Gezien de toenemende prevalentie van VRE in Europa is verder onderzoek en voortdurende analyse nodig om de lokale epidemiologie in regionale zorgnetwerken te volgen en om klinische besluitvorming in grensoverschrijdende regio’s te ondersteunen.

Meer weten?

Deze studie is te vinden op: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2213716525000578?via%3Dihub 

Cimen C, Voss A, Hellkamp J, Hamprecht A, Berends MS. J Glob Antimicrob Resist. 2025 May;42:187-194. doi: 10.1016/j.jgar.2025.02.022. Epub 2025 Mar 5.